Delikli Tuğla Doğal Malzeme Değil Mi? Duvarlarımızı Neden Bims Blok İle Örüyoruz?
Öncelikle hemen belirtelim, evet tuğla doğal malzemedir, ancak BİMS de en az delikli tuğla kadar doğal bir malzemedir. Bu iki duvar elemanının da yapıtaşlarına bakacak olursak:
BİMS Blok neden yapılır?
BİMS volkanik bir malzeme olan POMZA’dan yapılır. Yeraltından çıkan çok yüksek sıcaklıkta malzemenin birden soğumasıyla çok gözenekli (kabarcıklı) yapıdadır. Bu malzeme doğal yollarla işlenerek BİMS Blok haline getirilir (Brikete benzer). POMZA’nın gözenekli yapısı dolayısıyla iyi bir ses ve ısı yalıtımı sağladığını söyleyebiliriz.
Delikli Tuğla Neden Yapılır?
Delikli Tuğla ise kilin önce sulandırılıp hamur haline getirilip, şekillendirilip pişirilmesi esasıyla üretilen bir malzemedir. Tuğla çeşitleri genellikle pişmiş kil esaslı olduklarından gevrek ve doğal malzemeler olduklarını söyleyebiliriz.
İkisi de doğal malzemeden yapılıyorsa farkları nelerdir?
Burada da göreceğimiz gibi aslında ikisi de doğal malzemelerdir. Bu yönleriyle birbirinden ayrılamayacak olan bu iki malzemeyi ısıl iletkenlik (yalıtım-izolasyon), ses geçirgenliği (ses izolasyonu), yangına dayanıklılık, hafiflik, sağlamlık, nem ve hava geçirgenliği ve işçilik-fiyat gibi özellikleri bakımından karşılaştırmak gereklidir.
Neden BİMS Blokların ısı yalıtımı daha fazladır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi BİMS Blok Pomza malzemesinin çok fazla birbirinden bağımsız odacıktan (gözenekten) oluşması sebebiyle ısıyı ve sesi daha az geçirir.
Sayılarla konuşacak olursak aşağıdaki tabloda BİMS ve TUĞLA’nın Isıl iletkenlik, yani “Lambda (λ)” değerlerini karşılaştırmalı olarak görebiliriz. Burada dikkat edilmesi gereken şey λ değeri ne kadar düşükse yalıtım değeri o kadar yüksek olduğudur. Tabloya baktığımızda yaklaşık olarak %65 daha fazla ısı yalıtımı sağladığını söyleyebiliriz.
Bir diğer husus ise, BİMS blokların örülmesinde hem yatayda daha ince (ortalama 6mm) harç kullanıldığından, hem de düşeyde geçmeli malzeme kullanıldığından (yani harç kullanılmadığından) “ısı köprüsü” dediğimiz durumun çok daha az oluşması sebebiyle de ısıl ve akustik (yalıtımın) daha yüksek olduğu göz ardı edilmemelidir.
Yine aynı tabloda çeşitli markalardan derlenmiş ses kaybı değerlerine bakalım. BİMS Bloktan örülmüş duvarın “ses kaybının” tuğla duvara göre yaklaşık %20 daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Yani buradan da anlaşılıyor ki; kapı, pencere, tavan ve zemin gibi etkileri göz ardı edecek olursak ses dalgaları BİMS duvardan geçerken daha fazla kayba uğramaktadır.
Hangi duvar daha sağlamdır? Hangisi Yangına daha dayanıklıdır?
Yine sizler için çok çeşitli firmaların üretmiş olduğu BİMS ve Tuğla Blokların değerlerinden derlediğim tabloya bakacak olursak milimetre kareye düşen kuvvet bakımından tuğla blokların mukavemeti daha yüksek görünmektedir. Ancak örülmüş duvarların mukavemetlerini değerlendirecek olursak, örgü harcı agregası (kum), harcın hazırlanışı, örülmesi, harcın kaç saat içinde tüketilmiş olduğu, örme sürecinden sonraki günlerde uygulanan kür gibi faktörler çok etkili olduğundan, bu konu tartışmalıdır. Öte yandan günümüzde bu elemanlardan yapılan duvarların taşıyıcı özelliklerine genel olarak ihtiyaç olmaması sebebiyle her iki malzeme de gereken değerleri fazlasıyla karşılamaktadır.
Yangın dayanımı bakımından inceleyecek olursak her iki malzemenin de yangın sınıfı A1’dir. Yani her iki malzeme de “hiç yanmaz, alev almaz” olarak değerlendirilen grupta yer almaktadır.
| Yatay Delikli Tuğla | BİMS Blok | |
| 19 cm duvar kalınlığı | 19 cm duvar kalınlığı | |
| Ortalama Isıl İletkenlik Değeri (W/mK) | 0,33 | 0,20 |
| Yaklaşık 1 m² kuru duvar ağırlığı kg | 220 | 220 |
| 1 m² duvar için gereken adet miktarı | 36 | 13 |
| Ortalama Basınç Dayanımı (N/mm²) | 2,5 | 1,8 |
| Ortalama Ses kaybı değeri | 40 | 48 |
| 1m² duvar için ortalama maliyet (₺/m²) | 27 | 34 |
| Yangın Direnci | A1 | A1 |
Tablo: Türkiye’de üretilen çeşitli marka BİMS Blok ve Yatay Delikli Tuğlaların teknik değerlerinin karşılaştırmalı ortalamaları.
Sonuç Olarak Hangisi İyidir?
Tabii ki bir inşaatın tamamını sadece duvarlarında kullanılan bloklara göre değerlendirmek yanlış olmaktadır. İnşaatta da diğer sektörlerde olduğu gibi çok çeşitli malzeme alternatifleri mevcut olmakla birlikte yine çeşitli malzeme grupları bir araya getirilerek birbirlerinin zayıf özelliklerini tamamlayacak şekilde tasarlanabilir. Örnek verecek olursak, Yatay Delikli Tuğla ile örülen duvara yalıtımlı sıva uygulaması, mantolama gibi uygulamalar yapılarak BİMS Blokların sağladığı değerlere veya daha da yüksek değerlere ulaşılabilir. Bu tarz tercihler İnşaat Firmasının kalitesini, yani bugüne mi? Yoksa yarına mı yatırım yaptığını belirler.
İnşaatlarımızda bölgede alışılagelmişin dışında bir uygulama yaparak, ek uygulamalara gerek kalmadan tüm bu özellikleri bir arada sunduğuna inandığımız BİMS Blok malzemesini aradaki %25-30 maliyet farkına rağmen tüm inşaatlarımızda hem iç, hem dış duvarlarımızda uygulamayı tercih ediyoruz. Çünkü biz “Kaliteli yaşam için kaliteli yapılar” inşa etmeyi hem kendimize ve mesleğimize, hem de siz değerli müşterilerimize olan saygımızdan ötürü görev biliyoruz.
Murat Kurt
İnşaat Mühendisi
15.06.2016
Antalya